Thoái hóa khớp gối là một bệnh lý xương khớp phổ biến, đặc biệt ở người cao tuổi. Bệnh gây đau nhức, cứng khớp, khó vận động, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Hiểu biết
tổng quan về thoái hóa khớp gối giúp người bệnh nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh, từ đó có biện pháp điều trị kịp thời, hiệu quả. Ngoài ra, việc hiểu biết về thoái hóa khớp gối cũng giúp người bệnh có lối sống lành mạnh, phòng ngừa bệnh hiệu quả.
Chính vì vậy, hãy cùng
Phòng Khám Thành Đô tìm hiểu tổng quan về thoái hóa khớp gối để làm sáng tỏ những vấn đề liên quan tới căn bệnh quái ác này. Từ đó có những biện pháp phòng tránh và điều trị kịp thời giúp cuộc sống luôn hạnh phúc
Tổng quan về thoái hóa khớp gối
Thoái hóa khớp gối là một tình trạng lão hóa và mòn mỏi của mô sụn trong khớp gối, một phần quan trọng của hệ thống xương và khớp. Sụn bao phủ đầu xương giúp giảm ma sát và chấn động khi chúng ta di chuyển. Khi thoái hóa xảy ra, sụn bị mất đi, làm cho các xương trực tiếp tiếp xúc với nhau, gây ra đau đớn, sưng, và giảm khả năng linh hoạt. Các yếu tố như tuổi tác, di truyền, thói quen dinh dưỡng, và chấn thương đều đóng vai trò trong việc góp phần tạo nên tình trạng thoái hóa khớp gối.
Đối diện với thoái hóa khớp gối, người bệnh thường trải qua các triệu chứng như khó khăn khi di chuyển, đau đớn khi thay đổi thời tiết, và giảm khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày. Sự thoái hóa có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và làm giảm sự độc lập của người bệnh, đặt ra thách thức lớn trong việc quản lý và điều trị để giảm bớt các tác động tiêu cực lên sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày.
Nguyên nhân thoái hóa khớp gối
Có nhiều nguyên nhân gây thoái hóa khớp gối, bao gồm:
-
Tuổi tác: Thoái hóa khớp gối thường gặp ở người cao tuổi, do quá trình lão hóa của cơ thể. Khi cơ thể lão hóa, sụn khớp sẽ bị thoái hóa, giảm độ đàn hồi, dẫn đến đau nhức, khó vận động.
-
Chấn thương: Chấn thương khớp gối, đặc biệt là chấn thương do chơi thể thao, có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gối. Các chấn thương có thể làm tổn thương sụn khớp, khiến khớp gối dễ bị thoái hóa hơn.
-
Béo phì: Thừa cân, béo phì khiến khớp gối phải chịu nhiều áp lực hơn, từ đó làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gối.
-
Yếu tố di truyền: Một số người có nguy cơ mắc thoái hóa khớp gối cao hơn do yếu tố di truyền. Những người có người thân trong gia đình mắc thoái hóa khớp gối có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
-
Các yếu tố khác: Một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gối, bao gồm:
-
Giới tính: Nam giới có nguy cơ mắc thoái hóa khớp gối cao hơn nữ giới.
-
Tuổi dậy thì sớm: Tuổi dậy thì sớm có thể làm tăng nguy cơ mắc thoái hóa khớp gối.
-
Các bệnh lý liên quan đến xương khớp, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, gout,...
-
Chế độ ăn uống thiếu cân bằng, thiếu canxi, vitamin D, omega-3.
-
Nghề nghiệp hoặc hoạt động thường xuyên phải sử dụng khớp gối, chẳng hạn như vận động viên, người lao động nặng,...
Khi các yếu tố nguy cơ kể trên kết hợp với nhau sẽ làm tăng nguy cơ mắc thoái hóa khớp gối.
Triệu chứng của thoái hóa khớp gối
Các triệu chứng của thoái hóa khớp gối thường xuất hiện từ từ, âm ỉ, bao gồm:
-
Đau khớp gối: Đây là triệu chứng thường xảy ra nhất của thoái hóa khớp gối. Đau khớp gối thường xuất hiện khi vận động, đi lại, leo cầu thang,... Đau khớp gối có thể khiến người bệnh khó khăn trong việc vận động, sinh hoạt.
-
Khó vận động khớp gối: Khi khớp gối bị thoái hóa, hai đầu xương sẽ cọ xát trực tiếp vào nhau, gây đau đớn và khó khăn trong vận động. Người bệnh có thể gặp trở ngại trong việc đi lại, leo cầu thang,...
-
Cứng khớp gối: Khi khớp gối bị thoái hóa, người bệnh có thể bị cứng khớp, đặc biệt là vào buổi sáng khi mới ngủ dậy. Cứng khớp gối có thể khiến người bệnh khó khăn trong việc đi lại, đứng dậy.
-
Tràn dịch khớp gối: Tràn dịch khớp gối là tình trạng khớp gối bị tích tụ nhiều dịch. Tràn dịch khớp gối có thể khiến khớp gối bị sưng, nóng, đỏ, đau.
-
Biến dạng khớp gối: Khi bệnh tiến triển nặng, khớp gối có thể bị biến dạng. Biến dạng khớp gối có thể khiến người bệnh mất khả năng đi lại, sinh hoạt.
Trong giai đoạn đầu của bệnh, các triệu chứng thường nhẹ, người bệnh có thể tự kiểm soát bằng các biện pháp đơn giản như:
-
Nghỉ ngơi, hạn chế vận động.
-
Chườm nóng, chườm lạnh.
-
Sử dụng thuốc giảm đau, chống viêm không steroid (NSAID).
Tuy nhiên, nếu các triệu chứng không được cải thiện hoặc trở nên nặng hơn, người bệnh cần đi khám bác sĩ để được chẩn đoán & điều trị kịp thời.
Chẩn đoán thoái hóa khớp gối
Để chẩn đoán thoái hóa khớp gối, bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng, kết quả chụp X-quang, chụp MRI,...
-
Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ khám khớp gối, hỏi về các triệu chứng của bệnh.
-
Chụp X-quang: Chụp X-quang có thể giúp bác sĩ phát hiện các dấu hiệu của thoái hóa khớp gối, chẳng hạn như hẹp khe khớp, gai xương.
-
Chụp MRI: Chụp MRI có thể giúp bác sĩ quan sát chi tiết khớp gối, từ đó chẩn đoán chính xác hơn.
Các tiêu chuẩn chẩn đoán thoái hóa khớp gối theo Outbright
-
Giai đoạn 1: Xuất hiện gai xương nhỏ
-
Giai đoạn 2: Thấy rõ gai xương ở khớp gối
-
Giai đoạn 3: Khe khớp bị hẹp vừa
-
Giai đoạn 4: Khe khớp bị hẹp nhiều, khớp gối biến dạng
Chẩn đoán phân biệt
Các bệnh lý có thể gây đau khớp gối tương tự như thoái hóa khớp gối bao gồm:
-
Viêm khớp dạng thấp: Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn, gây viêm, tổn thương các khớp.
-
Gout: Gout là một bệnh lý do rối loạn chuyển hóa purin, gây viêm, sưng, đau khớp.
-
Tổn thương dây chằng, sụn chêm: Tổn thương dây chằng, sụn chêm có thể gây đau khớp gối, đặc biệt là khi vận động.
-
Ung thư xương: Ung thư xương có thể gây đau khớp gối, đặc biệt là ở người cao tuổi.
Bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng, kết quả xét nghiệm, chụp X-quang, chụp MRI để phân biệt thoái hóa khớp gối với các bệnh lý khác.
Biến chứng nếu không điều trị
Nếu thoái hóa khớp gối không được điều trị kịp thời và hiệu quả, có thể xuất hiện nhiều biến chứng và tác động tiêu cực lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Dưới đây là một số biến chứng phổ biến khi tình trạng này không được quản lý:
-
Tăng đau và giảm khả năng vận động: Thiếu điều trị có thể dẫn đến gia tăng cảm giác đau và sưng, làm giảm khả năng vận động của khớp gối.
-
Mất chất lượng cuộc sống: Thoái hóa khớp gối có thể gây ra sự giới hạn trong việc thực hiện các hoạt động hàng ngày như đi bộ, leo cầu thang, hoặc ngồi xuống & đứng lên.
-
Biến chứng tâm thần: Sự đau đớn và giới hạn hoạt động có thể tác động đến tâm lý của người bệnh, gây ra stress, trầm cảm và cảm giác cô đơn. Sự mất ngủ cũng có thể xuất hiện do đau đêm và khó chịu.
-
Dị tật và suy giảm cơ bắp: Nếu không được can thiệp, thoái hóa khớp gối có thể dẫn đến sự thay đổi hình dạng của khớp và suy giảm cơ bắp xung quanh.
-
Hạn chế tùy thuộc vào người khác: Người bệnh có thể trở nên phụ thuộc vào người khác để thực hiện các hoạt động cơ bản, như đi lại hoặc thậm chí tự chăm sóc bản thân. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tình hình tâm lý mà còn gây áp lực cho người chăm sóc.
Do đó, quản lý và điều trị thoái hóa khớp gối là rất quan trọng để giảm thiểu biến chứng và duy trì chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Cách điều trị bệnh thoái hóa khớp gối
Thoái hóa khớp gối là một bệnh lý mãn tính, khó có thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, người bệnh có thể kiểm soát bệnh bằng cách kết hợp các phương pháp điều trị và thay đổi lối sống.
Các phương pháp điều trị bệnh thoái hóa khớp gối hiện nay bao gồm:
-
Điều trị nội khoa: Sử dụng thuốc giảm đau, chống viêm, thuốc bôi ngoài da, vật lý trị liệu,...
-
Điều trị ngoại khoa: Phẫu thuật là phương pháp điều trị cuối cùng khi các phương pháp điều trị nội khoa không hiệu quả.
Điều trị nội khoa
Điều trị nội khoa thường được sử dụng trong giai đoạn đầu của bệnh. Các loại thuốc thường được sử dụng trong việc điều trị khớp gối bao gồm:
-
Thuốc giảm đau: Giúp giảm đau, cải thiện vận động.
-
Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): được sử dụng phổ biến & có tác dụng giúp giảm đau, chống viêm.
-
Thuốc bôi ngoài da: Giúp giảm đau, chống viêm, giảm sưng.
-
Vật lý trị liệu: Giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện vận động khớp gối.
Điều trị ngoại khoa
Phẫu thuật được chỉ định khi các phương pháp điều trị nội khoa không hiệu quả, hoặc khi bệnh đã tiến triển nặng. Các phương pháp phẫu thuật thường được sử dụng hiện nay để điều trị thoái hóa khớp gối bao gồm:
-
Phẫu thuật cắt bỏ gai xương: Giúp loại bỏ các gai xương, giảm đau, cải thiện vận động khớp gối.
-
Phẫu thuật thay khớp gối: Thay thế khớp gối bị thoái hóa bằng khớp gối nhân tạo.
Lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp
Phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối sẽ được lựa chọn dựa trên giai đoạn của bệnh, mức độ nặng nhẹ của các triệu chứng và tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh.
Đối với các trường hợp thoái hóa khớp gối nhẹ, người bệnh có thể điều trị bằng các phương pháp nội khoa, chẳng hạn như sử dụng thuốc giảm đau, chống viêm, vật lý trị liệu.
Đối với các trường hợp thoái hóa khớp gối nặng, người bệnh có thể cần phẫu thuật, chẳng hạn như phẫu thuật cắt bỏ gai xương, phẫu thuật thay khớp gối.
Ngoài ra, người bệnh cũng cần thay đổi lối sống để kiểm soát bệnh, chẳng hạn như:
-
Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân, béo phì là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây thoái hóa khớp gối.
-
Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, giảm áp lực lên khớp gối.
-
Ăn uống đủ chất: Ăn uống đủ chất, đặc biệt là các thực phẩm giàu canxi, vitamin D, omega-3 giúp duy trì sức khỏe xương khớp.
-
Bỏ hút thuốc lá: Hút thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gối.
-
Tránh các chấn thương khớp gối: Khi chơi thể thao, cần sử dụng dụng cụ bảo hộ và tránh các động tác mạnh có thể gây chấn thương khớp gối.
Kết Luận
Như vậy, thoái hóa khớp gối là tình trạng khớp gối bị tổn thương và phá hủy dần do nhiều nguyên nhân, trong đó tuổi tác và chấn thương đóng vai trò quan trọng. Đau đớn, sưng tấy, cứng khớp và suy giảm khả năng vận động là những diễn biến phổ biến của bệnh.
Để phòng tránh và làm chậm quá trình thoái hóa khớp, người cao tuổi cần chú ý nâng cao sức khỏe, tránh tổn thương khớp gối, điều chỉnh cân nặng hợp lý. Khi có dấu hiệu bất thường của khớp gối cần đi khám và can thiệp điều trị thích hợp, tránh để tình trạng viêm teo lan rộng gây tổn thương không thể phục hồi.
Trên đây là một số chia sẻ cơ bản
tổng quan về thoái hóa khớp gối để làm sáng tỏ vấn đề thoái hóa khớp gối ở người cao tuổi. Mong rằng sẽ góp phần nâng cao nhận thức và từ đó có những biện pháp can thiệp hiệu quả cho bệnh nhân.
»
Rao vặt
»
Dịch vụ
»
Y tế
